Przed chwilą, bo 7 grudnia mieliśmy niezwykłą okazję obejrzeć zamkniętą, ze względu na pandemię Covid-19, wystwę – Polska. Siła obrazu. Zwiedziliśmy ją wirtualnie a oprowadzała nas p. Urszula Król – historyczka sztuki, edukatorka, wykładowczyni Działu Edukacji MNW.
Tak wystawa jest przedstawiona na stronach Muzeum Narodowego w Warszawie – Wystawa malarstwa polskiego XIX wieku, prezentująca dzieła najwybitniejszych polskich artystów, m.in. Stanisława Wyspiańskiego, Aleksandra i Maksymiliana Gierymskich, Jana Matejki, Leona Wyczółkowskiego, Józefa Mehoffera, Olgi Boznańskiej, Józefa Brandta, Józefa Chełmońskiego, Ferdynanda Ruszczyca, Konrada Krzyżanowskiego, Jacka Malczewskiego, Wojciecha Weissa, Jana Stanisławskiego, Juliusza i Wojciecha Kossaków, Witolda Wojtkiewicza, Władysława Ślewińskiego, Artura Grottgera, Józefa Simmlera, Juliana Fałata, Zbigniewa Pronaszki. W sumie ponad 100 obrazów ze zbiorów własnych MNW oraz innych kolekcji krajowych.
Wystawa opowiada o kulturotwórczej i mitotwórczej roli polskiego malarstwa w XIX wieku. To właśnie wtedy powstały dzieła, które nie tylko przedstawiały, lecz także kształtowały – wyobrażenia, myślenie i odczuwanie Polaków. Ekspozycja prezentuje zatem m.in.: obrazy podejmujące refleksję nad chwalebną i tragiczną historią Polski; eksplorujące kulturowe bogactwo odziedziczone po Rzeczpospolitej przedrozbiorowej, z jej etniczną, społeczną i religijną różnorodnością; dzieła powstałe z fascynacji folklorem; ikonografię powstania styczniowego i zsyłek; wybitne przykłady prac polskiej szkoły pejzażu; w końcu – świadectwa poszukiwania nowoczesnych form wyrazu u progu XX wieku, w duchu m.in. symbolizmu, nabizmu, protoekspresjonizmu, estetyzmu.
W naszwej wirtualnej wycieczce mieliśmy okazję poznać wystawę i artystów w rozdziałach tematycznych:
INTERREGNUM – Jan Matejko Upadek Polski (Rejtan), Jacek Malczewski Melancholia, Stanisław Wyspiański Widok z okna pracowni artysty na Kopiec Kościuszki i ponownie, ten sam artysta Widok z okna pracowni artysty na Kopiec Kościuszki
MITOLOGIA NARODOWA. CHWALEBNA PRZESZŁOŚĆ – Jan Matejko Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w Krakowie w 1521 roku, Józef Brandt Wyjazd z Wilanowa Jana III i Marysieńki Sobieskich
NAPOLEON I POLSKA – Piotr Michałowski Napoleon na koniu, Piotr Michałowski Bitwa pod Somosierrą, Teofil Kwiatkowski Bal w Hôtel Lambert
PAUL DELAROCHE A POLSKIE MALARSTWO HISTORYCZNE – Józef Simmler Śmierć Barbary Radziwiłłówny, Jan Matejko Zygmunt August z Barbarą na dworze radziwiłłowskim w Wilnie, Jan Matejko Stańczyk
DRAMAT TERAŹNIEJSZOŚCI – Artur Grottger Polonia, Powrót w nocy, Kucie kos, Bitwa, Schronisko rannych, Obrona dworu, Spustoszenie, Maksymilian Gierymski Patrol powstańczy, Jacek Malczewski Na etapie (Sybiracy), Jacek Malczewski Moje życie, Jacek Malczewski Eloe z Ellenai
WSPÓLNOTA I RÓŻNORODNOŚĆ – Henryk Weyssenhoff Scena szlachecka – Historia jataganu, Aleksander Gierymski Święto Trąbek I, Stanisław Lentz Robotnicy (Strajk), Aleksander Gierymski Trumna chłopska
LUDOWE KORZENIE – Józef Chełmoński Babie lato, Stanisław Masłowski Dumka Jaremy, Władysław Jarocki Huculi w Karpatach, Władysław Ślewiński Młoda góralka z jabłkiem
DOM JAKO OSTOJA POLSKOŚCI – Ferdynand Ruszczyc Stary dom, Józef Mehoffer Słońce majowe (Weranda w Jankówce), Konrad Krzyżanowski Przy świecy
ODKRYWANIE PEJZAŻU – Józef Chełmoński Sójka, Józef Chełmoński Dropie, Julian Fałat Pejzaż zimowy z rzeką i ptakiem, Stefan Filipkiewicz Widok tatrzański, Stanisław Witkiewicz Czarny staw – Kurniawa
MŁODA POLSKA – Jacek Malczewski W tumanie, Staniosław Wyspiański Planty o świcie, Stanisław Wyspiański Chochoły
Ekspozycja Polska. Siła obrazu jest adaptacją wystawy Pologne 1840–1918. Peindre l’âme d’une nation (Polska 1840–1918. Zobrazować ducha narodu – 25.09.2029–20.01.2020), prezentowanej wcześniej w filii Luwru w Lens. Sukces wystawy we Francji (duże zainteresowanie publiczności oraz szeroki odzew w mediach) stał się dla MNW zachętą do zorganizowania jej warszawskiej odsłony.
Wystawa w Warszawie trwa od 18 września do 20 grudnia 2020, a potem będzie prezentowana w Poznaniu.
Z ciekawostek wystawy francuskiej dowiedzieliśmy się, że tamtejsza publiczność szczególnym uznaniem obdarzyła obrazy – Józefa Brandta Wyjazd z Wilanowa Jana III i Marysieńki Sobieskich, Józefa Chełmońskiego Sójka oraz Władysława Jarockiego Huculi w Karpatach. Dwa z nich to nietypowe dla Francji widoki zimowe. 🙂
Kuratorki i kuratorzy: Iwona Danielewicz (MNW), Agnieszka Rosales-Rodríguez (MNW), Luc Piralla-Hengvong (Musée du Louvre-Lens), Marie Lavandier (Musée du Louvre-Lens)